انتخاب جنس آببند مناسب برای شیرآلات، به خصوص در مرحله طراحی سیستم های انتقال سیال و خطوط لوله کشی صنعتی، همواره از دغدغه های مهم طراحان است. از طرفی به دلیل حاکم بودن شرایط خاص بر بازار شیرآلات صنعتی، گاهی اوقات برای تهیه لیست درخواست دقیقا مطابق با جزئیات فنی محدودیت هایی وجود دارد. بنابراین، شناخت انواع آببند و آشنایی با محدوده و شرایط کارکرد هرکدام به ما کمک می کند تا در صورت مواجه شدن با چنین محدودیت هایی، بهترین انتخاب ممکن را انجام دهیم. این مساله به ویژه از نظر صرفه جویی در زمان و هزینه، حائز اهمیت است.
سیت‌ها یا آببندها که به آن‌ها اورینگ نیز می‌گویند، یکی از مهم‌ترین اجزای شیرآلات به شمار می‌روند و این به هیچ عنوان اغراق نیست. آببندها مسئولیت اصلی عملکرد شیر را به عهده دارند و این مسئولیت، همان طور که از اسم آن پیداست، آببند کردن شیر و جلوگیری از نشتی است. عوامل متعددی بر انتخاب آببند مناسب تاثیر گذارند که از این عوامل می توان به فاز، نوع، خاصیت شیمیایی، ویژگی ها، دما و ... سیال اشاره کرد. قبل از اینکه وارد جزییات بیشتر شویم، به دسته بندی کلی آببندها می پردازیم.
آببندها، به طوری کلی به دو دسته آببند نرم، و آببند سخت تقسیم می شوند. در بعضی دیگر از دسته بندی ها آن ها را به فلزی و نرم نیز تقسیم بندی می کنند. عمده آببندهای مورد استفاده در شیرآلات صنعتی می توان به آببند EPDM، NBR، PTFE، RPTFE و آببند های استیل اشاره کرد.
آببندها درگستره وسیعی از شیرهای صنعتی از جمله شیر توپی (بال ولو)، شیر پروانه ای، شیر فلکه کشویی، شیر سوزنی، شیر کشویی چاقویی و ... کاربرد دارند و در تمامی انواع این شیرها از جمله قطعات کلیدی آن ها محسوب می شوند.
انواع آببند (سیت) از نظر متریال
طبیعتا، گنجاندن تمام اطلاعات مربوط به انواع آببندها در یک مطلب، به کار ساده ای نیست و از حوصله شما نیز خارج است. به همین جهت، در بخش سعی کرده ایم اطلاعات سودمند مختصر و کاربردی در مورد آببندها در اختیار شما قرار دهیم. حال، اگر مایل باشید در ادامه به بررسی چند نمونه از انواع آببندها بپردازیم.
آببند (سیت) NBR
NBR کوتاه شده عبارت نیتریل بوتادین رابر است که یک کوپلیمر لاستیک مصنوعی آکریلو نیتریل و بوتادین است. نقاط قوت NBR در قیمت پایین آن و مقاومت مناسب آن در برابر هیدروکربن ها و اسیدهاست. این ویژگی ها NBR را به یک آببند مقرون به صرفه، با انعطاف مناسب تبدیل کرده است. در مواردی که نیاز به آببند دایره ای یا لاینینگ باشد (همان طور که در بسیاری از سیستم های آب صنعتی نیاز است) می تواند روی NBR حساب کرد. این نوع آببند جزو پر استفاده ترین آببندهای الاستومری می باشد که در بسیاری از صنایع کاربرد دارد.
مقاومت در برابر روغن، NBR را به یک متریال ایده آل برای استفاده در تولید گسکت، شیلنگ های هیدرولیک، تسمه نقاله و انواع آببندهای مورد استفاده در لوله کشی و لوازم خانگی تبدیل کرده است. محدوده دمای کارکرد NBR از (-30) تا 80 درجه سانتیگراد است.
آببند (سیت) EPDM
این آببندها از جنس تری-پولیمر الاستومری هستند که از اتیلن پروپلین داین مونومر ساخته می شود. آببند EPDM در برابر سایش و پارگی مقاوم است و در برابر اسیدها و قلیاها از مقاومت شیمیایی بسیار خوبی برخوردار است. در مقابل، استفاده از این نوع آببندها در سیستم هایی که حملات روغنی محتمل است و همچنین در سیستم های حاوی روغن های نفتی، اسیدها و قلیاهای قوی هستند توصیه نمی شود. همچنین، نباید از آببندهای EPDM در سیستم های هوای فشرده استفاده گردد. آببندهای EPDM برای خطوط حاوی کتون و الکل و سایر استفاده های روتین مناسب هستند و دمای کارکرد آن ها از (-29) تا 107 درجه سانتیگراد می باشد. همچنین در سیستم های متناوب با دمای 121 درجه سانتیگراد نیز می توان از این نوع آببندها استفاده کرد.
آببند (سیت) PTFE
PTFE از نظر شیمیایی در دسته مقاوم ترین پلاستیک ها قرار می گیرد. این نوع آببند بنا به ویژگی های فیزیکی و شیمیایی آن، جزو بهترین عایق های حرارتی و الکتریکی است. خواص مکانیکی PTFE در نقایسه با سایر پلاستیک های مهندسی کم است، با این حال، خواص آن در محدوده دمایی وسیعی هم چنان اثر بخش باقی می ماند. محدوده دمای عملکرد مناسب این نوع آببند (-40) تا 204 درجه سانتیگراد است و بر اساس برند و نوع به کارگیری آن، می توان عملکرد مناسبی را از آن انتظار داشت.
برای سفارش عمده سیت تفلون (PTFE) با کارشناسان ولو ایران تماس حاصل فرمایید.
آببند (سیت) RPTFE
PTFE با درصد مشخصی از فایبرگلس ترکیب می شود تا مقاومت در برابر ساییدگی، جریان سرد و نشتی آن بهبود یابد. این موضوع سبب می شود تا این نوع آببند در فشارها و دماهای بالا مقاومت بهتری از خود نشان دهد. محدوده دمای کارکرد موثر این نوع آببند در مقایسه با انواع قبلی آببندها که تا به اینجا معرفی شد، وسیع تر است. آببند RPTFE در محدوده دمایی (-40) تا 232 درجه سانتیگراد، عملکرد مناسب خود را حفظ می کند. از این نوع آبند نباید در مواردی که تهاجم شیشه، هیدروکلریک اسید و سدیم هیدروکسید قوی و داغ محتمل است استفاده کرد.
آببند (سیت) وایتون (VITON)
این نوع آببند از جنس الاستومرهای فلوئوروکرین هستند و با طیف گسترده ای از مواد شیمیایی سازگارند. وایتون به دلیل سازگاری بسیار بالای شیمیایی که غلظت و طیف دمایی وسیعی را در بر می گیرد، در استفاده برای شیر کشویی چاقویی، با استقبال مناسبی روبه رو شده اند. وایتون دارای کاربرد گسترده ای در سیستم های مختلف از قبیل سیستم های حاوی اسیدهای معدنی، محلول های نمک، هیدروکربن های کلردار و روغن های نفتی می باشد. در سیستم های حاوی هیدروکربن، وایتون عملکرد بسیار بالاتری از خود نشان می دهد.
محدوده دمای کارکرد موثر وایتون از (-29) تا 149 درجه سانتیگراد است و رنگ آن معمولا خاکستری، مشکی یا قرمز است. وایتون برای استفاده در سیستم های بخار یا آب داغ مناسب نیست، با این حال، از اورینگ وایتون می توان در سیستم های هیدروکربنی مخلوط با آب داغ استفاده کرد.
با توجه به آنچه گفته شد، با در نظر گرفتن شرایط سیستمی که قرار است شیر در آن به کار گرفته شود، می توان نوع آببند مناسب برای آن در نظر گرفت. علاوه بر تمام ویژگی های کاکردی، آببندها از نظر قیمت نیز متفاوت اند. بنابراین، برای یک انتخاب مناسب و مقرون به صرفه باید تمام موارد را در نظر گرفت.
دیدگاه خود را بنویسید